Retinopatia barwnikowa, czyli barwnikowe zwyrodnienie siatkówki – co to jest?
Retinopatia barwnikowa to grupa chorób dziedzicznych prowadzących do problemów z widzeniem. Przypadłość staje się wyraźniejsza w przytłumionym świetle i dotyczy głównie obrazu na krawędziach pola widzenia. Jak się dokładnie objawia barwnikowe zwyrodnienie siatkówki, kto jest bardziej narażony na to schorzenie i jakie są możliwości leczenia? Sprawdź!
Czego dowiesz się z artykułu?
- Retinopatia barwnikowa – co to takiego?
- Barwnikowe zwyrodnienie siatkówki – symptomy
- Czy są jakieś nowości w leczeniu zwyrodnienia barwnikowego siatkówki?
Retinopatia barwnikowa – co to takiego?
Retinopatia barwnikowa – inaczej: barwnikowe zwyrodnienie siatkówki – to przypadłość dziedziczna1. Odpowiadające za nią geny można odziedziczyć po jednym lub obojgu rodzicach. Na występowanie schorzenia nie mają wpływu czynniki środowiskowe ani np. urazy oka. Przypadłość występuje rzadko i dotyczy statystycznie 1 na 4000 osób1.
Czytaj także: Jak działa oko i jak je chronić?
Jak dochodzi do zwyrodnienia barwnikowego siatkówki? Zacznijmy od tego, że siatkówka przypomina „ekran” na tylnej ścianie gałki ocznej. Składa się z dwóch rodzajów komórek odpowiedzialnych za rozpoznawanie światła: pręcików, które odbierają światło białe, i czopków, które odpowiadają za odbiór światła kolorowego. To one pochłaniają docierające do oka światło i przetwarzają je na sygnał elektryczny, który może przyswoić nasz mózg. Niektóre ludzkie geny wytwarzają białka, które umożliwiają komórkom siatkówki rozpoznawanie sygnałów świetlnych. Natomiast u osób cierpiących na retinopatię barwnikową geny produkujące te białka funkcjonują nieprawidłowo, a co za tym idzie – pręciki i czopki nie pracują, a następnie obumierają.
Barwnikowe zwyrodnienie siatkówki – symptomy
U niektórych osób pierwsze symptomy choroby są często zauważalne w okresie młodzieńczym1, u innych zaś pojawiają się w wieku 30 lat, a nawet później2.
Zobacz też: Wiek a wzrok – jak dbać o oczy w każdym wieku?
Na wstępnym etapie można zaobserwować problemy z widzeniem w przytłumionym świetle i po zmroku. Możesz także odczuwać dyskomfort w jasnym świetle, a oko dłużej akomoduje się do zmian natężenia światła1. Osoby pozbawione problemów ze wzrokiem potrzebują 15–30 minut, by przywyknąć do widzenia w przytłumionym świetle. W przypadku ludzi cierpiących na retinopatię barwnikową proces ten trwa dłużej lub oczy wcale nie przyzwyczajają się do przytłumionego oświetlenia2. Jednym z symptomów zwyrodnienia barwnikowego siatkówki jest też to, że obraz na obrzeżach pola widzenia staje się niewidoczny. Może to prowadzić np. do częstszego potykania się czy wchodzenia w przedmioty czy obiekty znajdujące się na Twojej drodze1.
Z czasem retinopatia barwnikowa zwykle postępuje i się pogłębia. Pole widzenia zwęża się, powodując tzw. widzenie tunelowe. Oznacza to, że dostrzegasz tylko niewielkie pole, które przypomina otwór w tunelu1. W późniejszych latach możesz mieć problem z widzeniem nawet w bardzo wąskim polu, co może oznaczać trudności w rozpoznawaniu twarzy czy czytaniu2.
Ważne!
Warto jednak pamiętać, że retinopatia barwnikowa postępuje w różnym tempie, ponieważ za jej występowanie może odpowiadać szereg różnych genów1.
Czy są jakieś nowości w leczeniu zwyrodnienia barwnikowego siatkówki?
Zmiany, które powstają w ramach zwyrodnienia barwnikowego siatkówki, są zasadniczo nieodwracalne. Jednak postawienie możliwie jak najszybszej diagnozy i ustalenie planu rehabilitacji wzrokowej może znacznie podnieść komfort życia osób chorych. Jeśli podejrzewasz u siebie retinopatię barwnikową, umów się na wizytę i skonsultuj się ze specjalistą. Lekarz wykona badanie wzroku i postawi odpowiednią diagnozę. Będzie także w stanie udzielić Ci praktycznych rad co do tego, jak funkcjonować z retinopatią barwnikową.
Czytaj również: Zwyrodnienie plamki żółtej – co to jest i jak je leczyć?
W trakcie wizyty specjalista zastosuje różne techniki, by dokładnie obejrzeć oko i przyjrzeć się siatkówce. Jeśli cierpisz na retinopatię barwnikową, na siatkówce Twojego oka będą zapewne widoczne ciemne smugi1, 2. Specjalista przeprowadzi także badanie pola widzenia, w ramach którego na środku pola widzenia i na jego krawędziach zostaną wyświetlone punkty świetlne. Zadaniem pacjenta jest wówczas naciśnięcie przycisku za każdym razem, gdy zauważy światło. Pozwala to zbadać szerokość pola widzenia1.
Źródła
- https://www.nei.nih.gov/learn-about-eye-health/eye-conditions-and-diseases/retinitis-pigmentosa
- https://www.rnib.org.uk/eye-health/eye-conditions/retinitis-pigmentosa
