Powieki – co musisz o nich wiedzieć?
Powieki – każdy z nas wie, że je ma, ale niewiele osób zastanawia się nad ich funkcjami. Zazwyczaj „przypominamy sobie” o nich dopiero wtedy, gdy pojawią się jakieś dolegliwości. Na przykład opuchnięte czy zaczerwienione powieki to niemal znak naszych czasów. Problemy te mogą dotknąć każdego, przy czym nasz styl życia (np. niedostateczna ilość snu, warunki pracy) może sprzyjać tym dolegliwościom. Sprawdź, co warto wiedzieć o swoich powiekach!
Czego dowiesz się z artykułu?
- Powieka – czemu ona służy?
- Rodzaje powiek
- Opuchnięte powieki, zaczerwienione powieki i inne problemy
Powieka – czemu ona służy?
Powieki mają za zadanie chronić oczy. Każde mrugnięcie powoduje, że powierzchnia oka zostaje pokryta cieniutką warstwą łez, które odpowiednio je nawilżają. Podczas snu zaś zamknięte powieki chronią oczy przed wysychaniem. Także rzęsy pełnią nie tylko funkcję dekoracyjną. Tworzą naturalną barierę, która chroni oko przed kurzem, pyłem i potem, zapobiegając podrażnieniom i uszkodzeniom.
Mięśnie twarzy i samej powieki umożliwiają jej unoszenie. Kiedy mrugasz – niezależnie od tego, czy robisz to w sposób kontrolowany, czy odruchowo – grupa mięśni na chwilę się rozluźnia. Wskutek tego powieka się zamyka, aż do momentu gdy ponownie aktywujesz mięśnie, które uniosą ją do góry. W trakcie snu mięśnie się rozluźniają, dzięki czemu oczy pozostają zamknięte.
Rodzaje powiek
Nasze powieki mogą mieć różne kształty – tak jak różnimy się także kolorem oczu czy włosów albo kształtem twarzy. Twoja powieka może mieć na przykład tzw. zmarszczkę nakątną. W tym wariancie anatomicznym fałd skórny częściowo przykrywa wewnętrzny kącik oka, nawet gdy jest ono otwarte
Taka zmarszczka występuje częściej u osób o azjatyckich korzeniach. Czasami występuje także zmarszczka dolna powieki. Różnice mogą dotyczyć również szerokości szpary powiekowej, ilości skóry i tkanki tłuszczowej powieki.
Opuchnięte powieki, zaczerwienione powieki i inne problemy
Jedną z przyczyn dolegliwości ze strony powiek są alergie. Powieki mogą wówczas stać się bolesne, swędzące, opuchnięte i zaczerwienione2. Wśród innych przyczyn zaczerwienionych lub spuchniętych powiek można wymienić zapalenie brzegów powiek3, jęczmień4 czy gradówkę5.
Zapalenie brzegów powiek objawia się zaczerwienieniem, opuchlizną i swędzeniem. Powieki mogą wówczas być zaropiałe, a skóra na nich może się łuszczyć. Dolegliwość ta dotyka miejsca, z którego wyrastają rzęsy, i rozwija się na tle bakteryjnym. Jeśli dotknęło Cię zapalenie brzegów powiek, ważne jest to, by starannie oczyszczać powieki. Aby to zrobić, najpierw umyj ręce, następnie przez 8–10 minut przykładaj do oczu ciepły kompres, po czym delikatnie oczyść każdą powiekę za pomocą bawełnianego wacika i preparatu do pielęgnacji powiek lub gotowych chusteczek nasączonych preparatem do higieny powiek.
Zobacz więcej: Zapalenie brzegów powiek i leczenie
Jęczmień jest czerwony i bolesny oraz może powodować opuchliznę całej powieki. Wewnątrz niego może zbierać się ropa. Przyczyną występowania jęczmienia jest infekcja mieszka włosowego rzęsy na powiece lub gruczołów powiekowych. Dolegliwość może zniknąć samoczynnie lub dopiero po zastosowaniu odpowiedniej antybiotykoterapii. Można ją też leczyć domowymi sposobami – za pomocą ciepłego kompresu i delikatnego masażu zainfekowanego miejsca, co zmniejsza opuchliznę. Czasem specjalista decyduje o podaniu leków przeciwbólowych. W trakcie terapii należy unikać nakładania makijażu. Pamiętaj, że nie należy samodzielnie wyciskać jęczmienia! Może to bowiem przyczynić się do dalszego roznoszenia infekcji.
Gradówka przypomina jęczmień, jest jednak zwykle nieco mniej bolesna. Rozwija się też wolniej i dłużej utrzymuje się na powiece – nawet do kilku miesięcy. Gradówka nie występuje na skutek infekcji, tylko w wyniku zablokowania ujść gruczołów łojowych na powiece. Można ją leczyć i łagodzić za pomocą ciepłego kompresu oraz delikatnego masażu, co pomaga zmiękczyć stwardniały łój blokujący kanalik. Gradówka powinna zniknąć samoistnie. Jeśli się tak nie stanie lub jest nadal drażliwa, można ją usunąć chirurgicznie.
Aby zapobiegać podrażnieniom, opuchliźnie lub zaczerwienieniom, warto zadbać o właściwą higienę oczu i powiek. Dolegliwości występujące na powiekach mogą mieć podłoże bakteryjne lub powstawać na skutek nagromadzenia wydzielin gruczołów powiekowych5. W takiej sytuacji warto udać się do specjalisty. Jeśli Twoje powieki są zaczerwienione, opuchnięte lub bolesne, skonsultuj się z lekarzem okulistą. Umów się na wizytę w salonie Vision Express, a wówczas ustalimy, na jaką dolegliwość cierpisz, i polecimy najlepszy sposób leczenia.
Źródła:
- https://doi.org/10.1001%2Farchopht.117.7.907
- https://www.nhs.uk/conditions/hay-fever/
- https://www.nei.nih.gov/learn-about-eye-health/eye-conditions-and-diseases/blepharitis
- https://www.nhs.uk/conditions/stye/
- https://web.archive.org/web/20161018231753/
- https://nei.nih.gov/faqs/eyelid-disorders-chalazion-stye
