Rodzaje soczewek kontaktowych – poznaj je wszystkie!

Materiał wykonania soczewek

Jednym z kryteriów podziału soczewek może być materiał, z którego są wykonane. Najczęściej spotykane są soczewki miękkie. Dzięki elastycznej strukturze materiału z którego są wykonane łatwo dostosowują się do oczu. Miękkie soczewki cechuje częsty czas wymiany lecz dzięki temu zyskujemy większą higienę i komfort dla naszych oczu. Wśród soczewek miękkich można wyróżnić:

• Soczewki hydrożelowe. Pierwsze z nich były wytwarzane z polimeru HEMA, ale obecnie stosuje się również inne materiały. Wyróżniają się dużą zawartością wody, która typowo przekracza 50%. Użytkownicy chwalą je za delikatność i miękkość, choć w dłuższym okresie noszenia są stosunkowo mało komfortowe. Woda zawarta w soczewkach paruje, co skutkuje większą suchością i mniejszym dopływem tlenu.
• Soczewki silikonowo-hydrożelowe. Po soczewkach hydrożelowych na rynku pojawiło się ich rozwinięcie, a mianowicie soczewki silikonowo-hydrożelowe. Ich przewagą w stosunku do soczewek hydrożelowych jest to, że przepuszczają do oczu więcej tlenu i utrzymują przez cały dzień taki sam jego poziom, w odróżnieniu od soczewek hydrożelowych. Umożliwia to bezpieczne i komfortowe noszenie soczewek przez dłuższy czas.

Istnieją jeszcze soczewki twarde, które stosuje się w poważnych przypadłościach takich jak stożek rogówki czy wyższe, bardziej skomplikowane wady wzroku. W stosunku do soczewek miękkich są znacznie bardziej trwałe.

Podział soczewek ze względu na zastosowanie

Soczewki kontaktowe głównie stosuje się do korygowania wad wzroku lecz mogą pełnić też inne funkcje. Wyróżnia się soczewki korekcyjne, opatrunkowe oraz kosmetyczne. Pełnią więc podobne funkcje do okularów, które również mogą służyć do korygowania wad wzroku, ale też używa się ich ze względów estetycznych czy leczniczych.

Wśród kontaktowych soczewek korekcyjnych można wymienić

• Soczewki sferyczne – najczęściej wybierane soczewki. Stosuje się je zarówno przy krótkowzroczności jak i nadwzroczności (ametropii).
• Soczewki toryczne – są to soczewki przeznaczone dla osób z astygmatyzmem. Korygują krótkowzroczność i nadwzroczność tak, jak soczewki sferyczne, ale dodatkowo korygują również problemy ze wzrokiem spowodowane astygmatyzmem.
• Soczewki multifokalne (progresywne) – umożliwiają jednoczesną korekcję widzenia z daleka jak i bliska. Najczęściej strosują je osoby cierpiące na starczowzroczność (prezbiopię), gdyż ich oczy tracą ogólną zdolność do akomodacji, czyli widzenia przedmiotów lub czytania z bliskich odległości

Oprócz nich istnieją jeszcze soczewki kosmetyczne, czyli zmieniające kolor oczu – ta odmiana także wymaga konsultacji ze specjalistą, nawet jeśli nie mamy wady wzroku. Występują we wszelkich odmianach, takich jak bezbarwne soczewki korekcyjne, czyli mogą być jednodniowe, miesięczne czy dwutygodniowe. Soczewki kosmetyczne, zwane też kolorowymi, są dostępne zarówno jako ‘zerówki’ mające wyłącznie efekt kosmetyczny, jak i w wersjach korekcyjnych. Przed rozpoczęciem korzystania z soczewek o mocach zerowych warto skonsultować się ze specjalistą, ponieważ mogą występować przeciwskazania do ich noszenia.

Soczewki kosmetyczne pozwalają na zmianę koloru tęczówki, albo rozjaśniają ją. Na rynku istnieją też bardziej fantazyjne modele, pozwalające np. zmieniać kształt źrenicy, czy zastępujące naturalny wygląd tęczówki wzorem.

Typy soczewek według czasu i trybu noszenia

Soczewki można podzielić ze względu na czas przez jaki mogą być noszone. To jedna z najważniejszych cech soczewek kontaktowych, którą kierują się ich nabywcy. Wyróżnia się następujące typy soczewek kontaktowych według podziału na dopuszczalny czas użytkowania:

• Soczewki jednodniowe, zwane też jednorazowymi. Używa się i ich tylko raz, po czym należy je wyrzucić. Ich najważniejsza zaleta to higiena związana z częstą wymianą produktu co zapewnia niezrównany komfort.
• Soczewki wielokrotnej wymiany – tygodniowe, dwutygodniowe i miesięczne. Używa się ich wielorazowo. Po wyjęciu z oczu soczewek tego typu należy je wyczyścić i umieścić w specjalnym płynie. Zaletą soczewek wielorazowych jest to, że są tańsze od soczewek jednorazowych.
• Soczewki można również podzielić ze względu na tryb noszenia. Wyróżnia się tu soczewki dziennie oraz soczewki day&night (ciągłe). Jak nazwa wskazuje soczewki dzienne należy zdjąć z oczu przed snem, a soczewki całodobowe przy odpowiednim zaleceniu specjalisty można nosić bez zdejmowania. Lecz jest to najbardziej inwazyjny tryb noszenia soczewek wymagający bezwzględnej kontroli specjalisty.

W jaki sposób wybrać soczewki kontaktowe dla siebie?

Jak widać istnieje bardzo wiele typów soczewek kontaktowych. Przed rozważenie decyzji o noszeniu soczewek należy przede wszystkim skonsultować się najpierw z lekarzem okulistą lub optometrystą. Przeciwwskazaniami do noszenia soczewek mogą być cukrzyca, alergie, astma czy wszelkie problemy z rogówką. Okulista lub optometrysta musi również określić stopień i rodzaj wady naszego wzroku, oraz wziąć pod uwagę parametry soczewki takie jak promień krzywizny, średnica oraz to, w jaki sposób układa się ona na oku. Na recepcie na soczewki znajdą się informacje o m.in. wadzie wzroku, średnicy soczewki, krzywiźnie soczewki czy zalecanym trybie noszenia, który określa stopień astygmatyzmu. Te wszystkie dane są konieczne do ustalenia, jakich soczewek faktycznie potrzebujemy, choćby ze względu na różnice w fizjologicznej budowie oczu.

Najczęściej rekomendowane są soczewki jednodniowe, które nosi się wymiennie z okularami. Są one najbardziej higieniczne i komfortowe spośród wszystkich typów soczewek. To najzdrowsze i najbezpieczniejsze rozwiązanie.

Można również rozważyć soczewki wielokrotnej wymiany, takie jak soczewki dwutygodniowe czy soczewki miesięczne. W porównaniu do soczewek jednodniowych są od nich tańsze. Z drugiej strony wymagają czyszczenia i użycia specjalnego płynu do przechowywania. Pozostają jeszcze soczewki Night&Day, które zakłada się raz i nie zdejmuje nawet w nocy. Nosząc takie soczewki należy unikać kontaktu oczu z wodą, nie nakładać podczas ich noszenia makijażu i niekiedy stosować specjalne krople nawilżające. Ostatecznie wybór soczewek zależy od decyzji specjalisty, który oceni fizjologię oka oraz dostosuje bezpieczny i komfortowy tryb noszenia soczewek.