Drżenie/drganie powiek (pacjenci mówią o tym mimowolne skurcze powiek)

Drgająca powieka – co to w ogóle znaczy?

Drganie powiek oznacza niezamierzone skurcze mięśni w powiece  lub wokół oka. Zazwyczaj są one delikatne i bezbolesne. Możesz na przykład mieć wrażenie, że Twoja powieka delikatnie ciągnie ku górze. Drżenie powiek występuje zwykle co kilka sekund i trwa jedynie przez krótką chwilę¹.

Drgania powieki to częsta przypadłość. Jeśli zaobserwujesz ją u siebie, zwykle nie jest symptomem poważniejszego problemu. Różnego rodzaju drgania odnotowuje się aż u 70% populacji². Część osób skarżących się na tę dolegliwość określa ją jako mimowolne skurcze powiek.

Drganie powieki – jak się pozbyć?

Drżenie powieki pojawia się i ustępuje samoczynnie – zazwyczaj w ciągu tygodnia lub dwóch³. Doraźnie może Ci pomóc ciepły kompres położony na powiece, który pozwoli rozluźnić skurczone mięśnie. Jeśli zaobserwujesz, że taki stan trwa dłużej, warto skonsultować się z optometrystą lub lekarzem.

Przypadłość ta może dotyczyć każdej z powiek, ale częściej takie mimowolne skurcze zdarzają się w powiece górnej¹.

Drganie powieki – najczęstsze przyczyny

Jakie są najczęściej pojawiające się przyczyny drgania powieki? Powodów jest wiele. Można wśród nich wymienić m.in. następujące³:

• zmęczenie,
• stres,
• nadmiar spożytej kofeiny lub alkoholu,
• efekty uboczne niektórych leków,
• niedobory żywieniowe.

Tego typu drżenie powieki zwykle ustępuje samoczynnie. Na pewno nie zaszkodzi zwrócić uwagę na swój styl życia, zastanowić się, czy nie powinniśmy go nieco zmodyfikować. Warto skonsultować też te kwestie ze swoim lekarzem rodzinnym.

Drżenie powieki – przyczyny o potencjalnie poważniejszym charakterze

Jeśli jednak zdarzy się, że takie mimowolne skurcze pojawiają się chronicznie w obojgu oczach lub są tak silne, że dochodzi do całkowitego zamknięcia oczu – może być to symptom kurczu powiek (rodzaju dystonii). Jest to schorzenie, na skutek którego dochodzi do mimowolnego mrugania lub mrużenia oczu. Przypadłość ta dotyka 1 na 50 000 osób i częściej występuje u kobiet. Jeśli dolegliwości są tak nasilone, że utrudniają funkcjonowanie, lekarz specjalista może się zdecydować na terapię – poprzez ostrzykanie mięśni powiek toksyną botulinową lub zabieg chirurgiczny¹. Zaburzeniem o podobnym charakterze jest zespół łagodnych fascykulacji (to przypadłość polegająca na utrzymujących się drganiach pęczków włókien mięśniowych)^2.

U podłoża zarówno dystonii, jak i fascykulacji mogą (ale nie muszą!) leżeć poważniejsze przyczyny neurologiczne. Jeśli oprócz drgającej powieki nie obserwujesz u siebie żadnych innych niepokojących objawów, wówczas ryzyko występowania tych poważnych dolegliwości jest mniejsze, niemniej warto skonsultować się z lekarzem, jeśli:

• drżenie powieki utrzymuje się przez kilka tygodni,
• skurcze powieki przenoszą się także na inne partie twarzy,
• górna powieka opada nawet wtedy, kiedy wydaje się nie drgać,
• z oka wypływa niepokojąca wydzielina⁴.

Drganie powieki – jak się pozbyć tego problemu?

1. Jak już wspomnieliśmy, drżenie dolnej powieki lub górnej jest często spowodowane przez stres i zmęczenie. Dlatego warto dbać o odpowiednią ilość snu i odpoczynek. Zadbaj o chwile relaksu – udaj się na masaż, weź kąpiel, poćwicz jogę, spróbuj aromaterapii lub odpręż się w inny sposó Nie warto w tym celu sięgać po alkohol – na dłuższą metę i tak Ci nie pomoże, co więcej jego nadmiar także bywa przyczyną drgania powiek³.
2. Nie przejmuj się też zbytnio, bo skurcze powiek to zwykle niegroźna dolegliwość. Zamartwianie się czy stres może tylko pogorszyć Twój stan. Jeśli narastają w Tobie obawy, ponieważ np. występuje u Ciebie drganie powieki od miesiąca czy dłużej – wówczas zgłoś się do specjalisty i podziel się z nim swoimi wątpliwościami³.
3. Pamiętaj też, że skurcze powiek pojawiają się również na skutek nadmiaru kofeiny w diecie. Ograniczenie spożycia kawy i herbaty – lub innych napojów z dodatkiem kofeiny – może pomóc rozwiązać ten problem³.
4. Drganie powieki dolnej czy górnej bywa też efektem ubocznym stosowania niektórych leków na receptę. Jeśli podejrzewasz, że tak właśnie może być w Twoim przypadku, skonsultuj się z lekarzem, który pomoże dobrać inny preparat lub zmienić dawkowanie. Koniecznie skorzystaj z fachowej porady – nie decyduj samodzielnie o zmniejszeniu dawki leku lub jego całkowitym odstawieniu³.
5. Ponadto pamiętaj, że właściwe nawilżenie oczu również pomaga zapobiegać drganiom powiek (a także poprawia komfort widzenia). Nawilżające krople do oczu – zwane także sztucznymi łzami – są dostępne bez recepty¹. Ulgę mogą też Ci przynieść ciepłe okłady na oczy (np. z ręcznika nasączonego ciepłą wodą) – spróbuj po prostu przyłożyć je do powiek, aby drgająca powieka przestała się kurczyć¹.

¹ https://www.healthline.com/health/eyelid-twitch

² https://www.healthline.com/health/benign-fasciculation-syndrome

³ https://www.nhs.uk/conditions/twitching-eyes-and-muscles/

⁴ https://www.nhs.uk/conditions/dystonia/