Swędzenie oka – przyczyny i leczenie
Swędzenie oczu to irytująca i nieprzyjemna przypadłość. Potencjalnych przyczyn jej występowania może być kilka, ale nie są one zwykle poważne. Do najczęstszych zalicza się suchość oczu, alergie (np. katar sienny) i ciało obce pod powieką. Świąd oczu może być także sygnałem, że doszło do infekcji oka lub powiek.
O czym przeczytasz w artykule:
- Alergia – swędzenie oczu jako objaw uczulenia
- Swędzenie oczu jako wynik suchego oka
- Swędzenie oka a ciało obce
- Świąd oczu na skutek zakażenia
- Domowe sposoby na swędzenie oczu
Alergia – swędzenie oczu jako objaw uczelnia
Często nie zdajemy sobie sprawy, jak wiele dolegliwości powoduje… alergia. Swędzenie oczu, łzawienie, ból i zaczerwienienie to tylko niektóre z objawów alergicznych1. Często pojawiają się one wiosną, gdyż wtedy ma miejsce pylenie wielu popularnych alergenów, ale powszechnie występują też alergie całoroczne i nasilające się w innych porach roku. Przykładowo świąd oczu może być wywołany także na skutek alergii na sierść zwierząt i roztocza. Nasilenie objawów w nocy może świadczyć o uczuleniu na wypełnienie pościeli albo roztocza kurzu2.
Swędzenie oczu jako wynik suchego oka
W normalnych warunkach oczy produkują łzy, które powieki rozprowadzają równomierną warstwą po powierzchni gałki ocznej. Jednak gdy łez jest zbyt mało, nie są właściwie dystrybuowane lub otoczenie jest zbyt suche, może pojawić się swędzenie oczu3.
Przyczyny suchości i swędzenia oczu:
- noszenie soczewek kontaktowych,
- zbyt długi czas spędzany przed ekranem,
- klimatyzacja lub ogrzewanie,
- wietrzne, suche lub piaszczyste otoczenie,
- palenie papierosów lub picie alkoholu,
- efekty uboczne niektórych leków,
- określone jednostki chorobowe, np. zespół Sjögrena lub toczeń.
Aby zmniejszyć suchość i swędzenie oczu, możesz sięgnąć po nawilżające krople, zwane sztucznymi łzami. Warto też próbować znaleźć i rozwiązać przyczynę takiego stanu rzeczy. Doraźnie mogą pomóc: przerwy od długotrwałej pracy przed ekranem, używanie nawilżacza powietrza, ograniczenie papierosów i alkoholu, odpowiednia higiena i tryb noszenia soczewek kontaktowych, a w razie braku poprawy – ich zmiana na okulary3.
Swędzenie oka a ciało obce
Przyczyną podrażnienia i świądu może być także ciało obce, np. kurz czy paproch. W takim przypadku staraj się nie trzeć oczu. Choć ciężko się w takiej sytuacji powstrzymać, warto się postarać, bo obiekt, który utknął na gałce ocznej, będzie uszkadzał ją lub wewnętrzną stronę powieki. Czasem pomocne okazuje się mruganie. Możesz też przemyć oczy ostudzoną przegotowaną wodą, roztworem soli fizjologicznej lub płynem do oczu4. Jeśli dojdzie do infekcji, niezbędne może być sięgnięcie po antybiotyk w postaci kropli4. Jeżeli nie udało się usunąć ciała obcego, należy poszukać fachowej pomocy.
Świąd oczu na skutek zakażenia
Swędzenie oczu może także być sygnałem, że w oku doszło do zakażenia, np. pojawił się jęczmień (zaczerwieniony, bolesny stan zapalny na powiece) albo wystąpiło zapalenie brzegów powiek (infekcja mieszków, z których wyrastają rzęsy, lub gruczołów łojowych na powiece). Ich przyczyną jest zazwyczaj infekcja bakteryjna lub upośledzona czynność gruczołów powiekowych. W ramach profilaktyki, warto zadbać o odpowiednią higienę: unikać dotykania oczu, przemywać je za pomocą miękkiej szmatki, ciepłej wody i delikatnego płynu do mycia lub specjalistycznego preparatu do higieny brzegów powiek.
Jeśli borykasz się z zakażeniem, które nie ustępuje samoczynnie, warto udać się do lekarza, który po badaniu może przepisać lek w postaci kropli lub maści do oczu.
Domowe sposoby na swędzenie oczu
W większości przypadków na swędzenie oczu pomagają nawilżające krople, zwane także sztucznymi łzami. Ulgę przynosi także chłodzący kompres – do jego przygotowania można wykorzystać szmatkę do odświeżania twarzy nasączoną zimną wodą lub użyć chłodzącej żelowej maski.
Jeśli przyczyną swędzenia jest alergia, w miarę możliwości warto ograniczyć ekspozycję na czynniki, które ją wywołują. Na przykład gdy cierpisz na katar sienny, ograniczaj aktywność na świeżym powietrzu w okresie wiosennym oraz dokładnie zamykaj okna i drzwi. W przypadku uczulenia na sierść, unikaj towarzystwa zwierząt i starannie myj ręce bezpośrednio po kontakcie z nimi.
Istnieje wiele leków przeciwalergicznych. Jeżeli objawy alergii występują przewlekle, zdecydowanie warto przeprowadzić diagnostykę alergologiczną, która pomoże zidentyfikować alergen, a także dobrać odpowiednie leki. Leczenie przyczynowe to odczulanie, któremu można poddać się w poradni alergologicznej po kwalifikacji przez lekarza alergologa.
Jeśli nie wiesz, jaki jest dokładnie powód swędzenia oczu, warto skonsultować się z okulistą, który przeprowadzi badanie oczu. Na tej podstawie określi, czy wymagana jest interwencja lekarska i podpowie, jak złagodzić występujące symptomy.
Źródła:
1 https://www.nhs.uk/conditions/hay-fever/
2 https://www.healthline.com/health/eye-health/itchy-eyes-at-night
3 https://www.nhs.uk/conditions/dry-eyes/
4 https://www.webmd.com/eye-health/itchy-eyes-symptoms-causes-treatment
